maandag 29 februari 2016

In twee jaar tijd dubbel zoveel brouwerijen

De bierbrouwkaart in Nederland is gigantisch veranderd. In twee jaar tijd hebben we er twee keer zoveel brouwerijen erbij gekregen: van 185 in 2013 naar 366 brouwerijen in 2015. En dan hebben we de 36 brouwerijen 'in oprichting' niet meegeteld*. Dat is bijna elke week 2 nieuwe brouwerijen. Maar de bierconsumptie is niet verdubbeld, sterker nog die is afgenomen de afgelopen jaren. Met name de pilsmarkt moet inleveren aan radlers, alcoholvrije dranken en speciaal bier. In 2014 dronken we per hoofd van de bevolking 68 liter bier per jaar en in 2009 was dat nog 73 liter. Leven we nu in een bierbubbel?

Evenveel brouwerijhuurders als bierbrouwerijen met ketels.

Het aantal brouwerijhuurders (182) groeit gestaag door en is nagenoeg gelijk aan het aantal brouwerijen met ketels (184)**. Afgelopen twee jaar groeide het aantal brouwerijhuurders veel sneller dan het aantal brouwerijen met ketels, respectievelijk met 130% en 75%.



Noord-Holland heeft de meeste brouwerijen mede door de brouwerijhuurders.

Meer dan de helft van alle brouwerijen zijn gevestigd in respectievelijk Noord-Holland (87), Noord-Brabant (70) en Zuid-Holland (46). Gelderland volgt met 44 brouwerijen op de de voet. In alle provincies is een stijgende trend te zien waarbij Groningen en Friesland bezig zijn met een stevige inhaalslag.


Amsterdam is de brouwhoofdstad met 39 brouwerijen.

Noord-Holland is mede koploper door het hoge aantal brouwerijhuurders: 61, oftewel 7 op de 10 brouwerijen is een brouwerijhuurder. Amsterdam neemt hiervan bijna de helft voor zijn rekening: 30 brouwerijhuurders en heeft 9 brouwerijen met ketels. Opvallend is dat ook provincie Utrecht meer brouwerijhuurders heeft dan brouwerijen met ketels. In Noord-Brabant loop je de meeste kans om tegen een brouwketel aan te lopen, met 37 bierbrouwerijen staan er in deze provincie het hoogste aantal. Gevolgd door Gelderland (28), Noord- en Zuid-Holland (beide 26). 


Zuid-Holland heeft relatief weinig brouwerijen.

Nederland heeft gemiddeld een brouwerij per 46.000 inwoners. Noord-Holland staat ook hier bovenaan met 31.000 inwoners per brouwerij. Maar ook de inwoners van Zeeland, Friesland hebben relatief veel brouwerijen. Daarentegen heeft Zuid-Holland met de meeste inwoners relatief weinig brouwerijen: slechts 46 op 3,6 miljoen mensen oftewel één brouwerij per 78.000 inwoners. Hier zit waarschijnlijk nog ruimte voor nieuwe brouwerijen, maar wellicht dat ze al flink overspoeld worden door bieren uit de naburige provincies: Noord-Holland, Noord-Brabant, Utrecht.

In Drenthe is het minst bedeeld met brouwerijen zowel naar inwoners als oppervlakte. Gemiddeld is het bedieningsgebied 92 km2 per brouwerij. In Drenthe is het bijna 6 keer zo groot met 527 km2.




* bron: Cambrinus peiling 10-1-2016, exclusief de brouwerijen in oprichting (i.o.) in 2014, 2015, 2016
** Volgens Cambrinus.nl, de organisatie in Nederland die het aantal brouwerijen en huurders op hun site bijhoudt, is de definitie van een bierbrouwerij (brouwerij met ketels)
Een zelfstandige productie-eenheid, fiscaal bekend als accijnsgoederenplaats, waar de productie van de wort plaatsvindt, al dan niet onderdeel van een concern.

En van een brouwerijhuurder:
Een zelfstandige onderneming die onder een eigen naam maar zonder eigen brouwerij met een vaste regelmaat handelt in bepaald(e) bier(en) naar eigen receptuur en deze als hoofdactiviteit zelf commercialiseert.

vrijdag 26 februari 2016

Bier & Spijs Combi: Indische Lamskotelet en Quadrupel

Bier & spijs combinaties serveren is momenteel erg in opkomst bij bierliefhebbers, koks en bij restaurants. Bier heeft door zijn brede smaakpallet (zoet, zuur, moutig, hoppig, bloemig, citrus etc), vele mogelijkheden om met gerechten te combineren, meer dan met wijn.

Afgelopen jaren zijn er al diverse boeken gepubliceerd door biersommeliers, zythologen en koks zoals van Fiona de Lange en Jo Vaessen (Bier & Spijs), Arvid Bergström (Proef Bier) en Han Hildago (Biercuisine, Biertapas)

Ik deel graag mijn ervaringen met bier & spijs op deze blog. Onderstaand gerecht is een hele lekkere bier & spijs combinatie.


Indische Lamskotelet in ketjapsaus
Biertype: Quadrupel
Bier: Westvleteren 12, Abt 12, Chimay Blauw

Ingrediënten voor 4 personen:
1 stengel sereh (citroengras)
1 kleine rode ui
100 g boter
1 teentje knoflook
1 tl geraspte verse gember
3 stuks djeroek poeroetblad (citroenblad)
1 el suiker
200 ml ketjap
1 tl zout
1 tl zwarte peper
1 el maïzena
16 lamskoteletjes
1/2 lombok chili (rode peper gesneden)
handje gebakken uitjes

1. Snijd de sereh in 3 stukken. Pel snipper de ui, smelt de boter in een pan. Voeg sereh, ui, knoflook, gember, djeroek poeroet en suiker toe. Blus geheel af met ketjap en 100 ml water. Voeg zout en peper toe en breng aan de kook.
2. Los de maïzena op in 200 ml water en voeg mensel toe aan de kokende saus. Laat goed doorkoken tot een mooie dikte.
3. Gril de lamskoteletjes in een grilpan aan beide kanten 1 minuut en voeg het vlees toe aan de saus.
4. Verdeel de koteletjes en de saus over 4 borden en garneer met de lombok chili peper en de gebakken uitjes. Lekker met rijst en boontjes.


Bier: Quadrupel Chimay Blauw

Je proeft het moutig zoetje van de karamel en dat haakt lekker in op de zoetheid van de ketjap in het gerecht. Daarnaast komen de gebrande mouten overeen met smaak van de gegrilde lamskotelet. Een goddelijke combinatie.


Smakelijk eten!

Maarten Exel
Bierambassadeur







Volgende Bier & Spijs Combi: Curry Spitskool met Thai Thai Tripel




dinsdag 23 februari 2016

Pittige, modderige stuwwal en Donkere Polaris

Vandaag een grote groep bierwandelaars die er zin in hebben. Zoveel dat de lichte regen in de eerste helft geen invloed heeft op ons goede humeur. Zelfs losgeraakte halve en later hele zolen mogen de pret niet drukken. Hij heeft geluk dat de shoe-repairman ook mee is en gelijk eerste-hulp-bij-kapotte schoenen krijgt. We wandelen vanaf Cuijk de Nijmeegse stuwwal op met zijn vele pittige klimmetjes en modderige paden.
Na een uitstekende lunch in de Plasmolen is het echt droog en maken we kennis met de Romeinse Villa, vijvers, slootjes en mooie bossen op de St. Jansberg.  We wanen ons al in de Ardennen. Na een paar schansen uit de 17e eeuw zien we de brouwerij liggen op landgoed Bergzicht. We scharen ons aan de tafel bij de unieke glazen brouwketels, waar alleen op zondag wordt gebrouwen.
We krijgen van brouwer Constant Keinemans vijf bieren te proeven. We starten met een fris licht hoppige Pilsner, lekker dorstlessend. Vervolgens krijgen we een Amber 6.4%: dun mondgevoel, moutig en droge afdronk. De Fresh Hop 7% is ook amberkleurig, maar fris en hoppiger van smaak. Dan krijgen we een speciale: Polaris Donker (6.4%) van 2,5 jaar oud. Dit bier bewaart de brouwer 5 jaar om te ervaren wat tijd met de smaak van het bier doet.
Het is een zwart bier, een porter. Op dit moment ruik ik een scherpe karamel-fudge geur, de smaak is dun, mis een 'kick inside'. Maar naarmate het bier warmer wordt krijgt ie meer smaak en body. Toch proef je ook de veroudering (van de hop). Interessant. Vorig jaar had dit bier meer hop in de geur en koffie in de smaak. Ik ben benieuwd hoe die volgend jaar ruikt en smaakt.


Tot slot krijgen we de Tripel (7.6%), een fijn bier met aardig zoetje en droge afdronk. Dit makkelijk doordrinkbare bier is wel de favoriet. Proost en tot volgend jaar!



Klik hier voor alle foto's van deze bierwandeltocht op Flickr. Met dank aan de foto's van Gerbrand.



donderdag 11 februari 2016

Mijn topbieren van januari

Ik geef van elk geproefd bier een smaaknotitie en publiceer deze op Untappd. De volgende bieren die ik in januari heb geproefd sprongen eruit wat betreft bijzondere en lekkere bieren. Naast het proeven van het bier zijn de omstandigheden waaronder ik ze heb geproefd er ook bijgezet.

Midnight Porter (11%) van brouwerij Rodenburg, Rha
Deze had ik al een tijdje staan, misschien wel al een jaar. Zeer zware porter waarmee het nieuwe jaar goed is begonnen:  zachte chocola, zoetig alcohol, bittertje en een happy new year !!


Fuller's Vintage Ale 2014 (8,5%) van Fuller's (UK)
Tijdens de bieropleiding StiBON 2 krijg je vele typen bier te proeven zoals deze bijzondere barley wine. Fuller's Vintage Ale is een zogenaamde strong ale, waarin de beste hoppen en mouten zijn gebruikt om een sterk en complex bier te brouwen. Het bier is eenmalig gebrouwen en door de beperkte hoeveelheid is ie erg exclusief. Het bier ontwikkelt zich nog in de fles.  Heerlijke barleywine ruikt zoet, port, moutig, alcohol en proef karamel, port. Lekker bij kaasplank.

Vuur & Vlam (6,2%) van brouwerij De Molen, Bodegraven
Tegenwoordig is dit een klassieker onder de IPA's. Geproefd samen met de borrelclub in huiskamercafé Stella by Starlight, ArnhemCitrus, grapefruit, perzik, fruitige smaak, zoetje en een fijne hopbitter dat het bier mooi in balans brengt.

Weiherer Bock Bourbon Style (8,4%) van Brauerei-Gasthof Kundmüller (DU)
Deze duitse bock hebben we geproefd tijdens de PINT-bierproefavond in Arnhem (café 't Moortgat). Deze bock is gelagerd op bourbon vaten en dat proef je heel duidelijk in het bier. Hout, vanille, bourbon zoetig erg lekker met een fijne lange nasmaak.

My Imperial Brown Ale (8,5%) van Oldskool Brewery, huurbrouwer te Eindhoven. Dit bier is gebrouwen bij Rodenburg.
Tijdens de TapTakeOver bij café Caspar in Arnhem, stond Dennis Kort - de brouwer van Oldskool - achter de tap en hij bracht zo'n 10 bieren mee. Hij brouwt zijn bieren volgens het Reinheitsgebot: alleen met water, gerstemout, hop en gist. Geen toevoegingen. En hij heeft de voorkeur voor duitse en engelse bierstijlen en daar zoekt ie ook de brouwerijen op uit. Hij brouwt ook bij Maximus, Jopen, De Hemel. Heel lekker volmondig, fijn bittertje en de zachte mokka smaak maakt dit bier heel makkelijk doordrinkbaar. 


Meer smaaknotities van mijn geproefde bieren staan op Untappd onder de naam Bierwandeltochten.